Bir böceğin beyni bize böcek zekası hakkında çok şey söyleyebilir! Hatta insan beyni hakkında bir iki şey öğrenebiliriz. Neden diye soruyorsun? Bilim adamları, böcek ve insan beyni arasında bazı benzerlikler bulmuşlardır. Gelin araştırmaya birlikte göz atalım!
Kaynak:https://www.discovermagazine.com/the-…
Araştırmacılar Joshua Raji ve Christopher Potter, meyve sineklerinin ve sivrisineklerin ortalama olarak yaklaşık iki yüz bin beyin hücresine sahip olduğunu keşfettiler.
Bu hücreler, yüzde 10 ila 15 oranında nöronal olmayan hücrelerdi.
İnsanlarda yaklaşık seksen altı milyar nöron olduğu ve farelerde yaklaşık on iki milyar nöron olduğu düşünüldüğünde, bu sayı çok fazla görünmüyor. Ancak bu küçük yaratıkları nöron sayısına göre değerlendirmeye çalışmayın!
Örneğin meyve sinekleri;
-
Acıyı hissedebilir.
-
Çalışan bir hafızası var
-
Gelecekle ilgili tahminlerde bulunur.
-
Harekete geçmeden önce düşünür.
2023’te ülkeler arası bir ekip, bir meyve sineği larvasının tüm “connectome” (beyin çapında bir sinaptik bağlantı şeması veya bağlantı noktası) haritasını çıkaran bir araştırma yayınladı.
Bu hayvan; Küçük olması, nispeten karmaşık bir beyni ve zengin bir davranışsal repertuvarı olması nedeniyle seçildi. Yapılan çalışmalar sonucunda meyve sineği larvalarının nöronlarının birbirine bağlanma şeklinin oldukça karmaşık olduğu tespit edildi.
Araştırmacılar, bu konektom anlayışının, birçok geni paylaşan meyve sinekleri ile insan beyni arasındaki bağlantıya ışık tutmasına yardımcı olacağını umuyor.
Evrimci sinirbilimci Frank Hirth ve meslektaşları yıllardır böceklerde sinir devrelerinin nasıl oluştuğunu ve çalıştığını inceliyorlar.
Sinekler, yengeçler, fareler, insanlar; hepsi aç, uyumaya ihtiyaçları var ve sıcak bir ortam arıyorlar. Dolayısıyla bu davranışları düzenleyen benzer bir mekanizma olması gerektiğini düşündük. Bu türlerin beyinlerinin boyutu ve görünümündeki farklılıklara rağmen, benzerliklerin ne kadar derin olduğunu görünce şaşırdık.’
Hirth’in devam eden araştırması, böcek ve insan beyinlerinin yapısal olarak çok farklı olmasına rağmen, beyin bölgelerinde davranışı kontrol eden birçok genetik sistemin emsal olduğunu keşfetti.
Bu şaşırtıcı benzerliklerin, yarım milyar yıl önce yaşamış olabilecek ortak bir atadan kaynaklandığı düşünülüyor. Meyve sineklerinin beyinleri hakkında öğrendiklerimiz, böceklerin düşündüğümüzden çok daha fazla bize benzediğini gösteriyor.
BONUS:
Böceklerin beyinleri küçük olduğu için bağımsız bir sınır sistemleri vardır. Davranışlarının çoğunu kontrol etmek için vücutlarında çeşitli ganglionlar veya sınır düğümleri vardır. Böylece bazı böceklerin kafaları kesilse bile bir süre hayatta kalabilirler çünkü segmental gangliyonlar bağımsız olarak çalışmaya devam eder.
